Ngày 17/2/1979 đã trở thành một dấu mốc bi hùng trong lịch sử bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên các tuyến biên giới trải dài từ miền núi cao phía Bắc đến vùng đất phương Nam xa xôi, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT), tiền thân của Bộ đội Biên phòng (BĐBP), đã sẵn sàng hy sinh thân mình vì Tổ quốc. Họ đã dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh hoặc mang về những thương tích suốt đời. Máu của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng, góp phần tạo nên một Việt Nam độc lập và tự do.
Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách “Những tượng đài bất tử trên biên giới”, tôi đã có cơ hội đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi nơi tôi đến, mỗi tên người được khắc trên bia đều là một phần của lịch sử máu lửa mà dân tộc ta không được phép lãng quên. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ trước đây, thuộc tỉnh An Giang, đơn vị duy nhất có 100% cán bộ, chiến sĩ (CB, CS) hy sinh, tôi đã đứng rất lâu để gửi lời tri ân đến các anh từ thế hệ hôm nay.
Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot đã điều động 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã sử dụng hết vũ khí, CB, CS của đơn vị vẫn dũng cảm chiến đấu, quyết không hạ súng đầu hàng, không để kẻ địch bắt sống. Điều khiến tôi xúc động nhất là tại nhiều nơi, người dân, các già làng, trưởng bản, CB, CS Biên phòng vẫn thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và lưu giữ những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.
Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng với CB, CS hy sinh qua các thời kỳ, với hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ. Họ là những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc. Những bia tưởng niệm và các công trình kỷ niệm đã trở thành những tượng đài bất tử, mãi mãi ghi nhớ công lao của các anh hùng, liệt sĩ đã ngã xuống vì nhiệm vụ bảo vệ biên giới.
