Thịt chua, một món ăn truyền thống trong các dịp lễ, Tết của người Mường, đã trở thành đặc sản mang thương hiệu OCOP tại xã Lạc Sơn, tỉnh Phú Thọ. Trong đó, thịt chua Lâm Tin, sản phẩm từ căn bếp nhỏ của hộ gia đình ở xã Lạc Sơn, đang dần khẳng định vị thế bằng hương vị đặc trưng, sự đầu tư nghiêm túc và câu chuyện văn hóa ẩm thực đậm chất Mường.

Thịt chua – từ món ăn dân dã đến đặc sản đạt sao OCOP

Ở vùng Mường Vang, xã Lạc Sơn, tỉnh Phú Thọ, thịt chua từng được gọi là ‘thịt muối chua’, là một cách chế biến và bảo quản nhằm giữ thịt để được lâu ngày. Món ăn được chế biến bằng cách lên men tự nhiên thịt lợn trộn thính và gia vị đặc trưng như tỏi, ớt, hạt dổi. Trải qua thời gian, món ăn không chỉ để dùng trong ngày giáp hạt mà đã trở thành món không thể thiếu trong lễ Tết, cưới hỏi, đón khách quý.

Tại xã Vũ Bình, cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin của hộ kinh doanh bà Bùi Thị Tin là một trong những cơ sở đầu tiên sản xuất thịt chua theo hướng hàng hóa, đưa món ăn truyền thống vào thị trường OCOP. Bà Tin chia sẻ về cơ duyên với nghề: ‘Làm món truyền thống không chỉ để bán, mà là giữ lại hương vị quê mình. Vừa làm ra sản phẩm sạch, ngon, vừa kể được câu chuyện quê hương – đó là điều mà tôi theo đuổi từ ngày đầu đến nay’.

Sản phẩm thịt chua của cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin được thị trường ưa chuộng, mang hương vị đặc trưng của vùng Mường Vang. Từ năm 2016, gia đình bà Tin bắt đầu sản xuất nhỏ lẻ, bán cho khách du lịch và các quán ăn trong vùng. Nhờ giữ được hương vị đặc trưng, sản phẩm được khách hàng giới thiệu qua nhau. Năm 2022, sản phẩm thịt chua Lâm Tin được công nhận OCOP 3 sao, được phân phối tại các cửa hàng OCOP trong và ngoài tỉnh, có mặt ở các thị trường như Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Quảng Ninh…

Hiện, mỗi tháng cơ sở cung cấp khoảng 3.500 sản phẩm gồm thịt chua quả và thịt chua hộp. Các sản phẩm đều được đóng gói vệ sinh, dán tem, mã QR truy xuất nguồn gốc, hạn sử dụng và hướng dẫn dùng rõ ràng.

Giữ hương vị bằng đôi tay và tâm huyết

Điểm khác biệt tạo nên thương hiệu của thịt chua Lâm Tin là ở khâu lựa chọn nguyên liệu và cách lên men tự nhiên. Thịt được chọn từ lợn sạch, có đủ nạc và bì, lẫn chút mỡ để đảm bảo vị ngậy. Thính được làm từ ngô, nhiều tinh bột, bùi và thơm. Hạt dổi được rang đúng lửa, giã nhỏ, trộn cùng tỏi, muối, tạo ra hương vị rất riêng mà các món thịt chua công nghiệp không thể có.

Cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin đang cung cấp ra thị trường 2 loại thịt chua quả và thịt chua hộp. ‘Không dùng chất bảo quản hay men nhân tạo. Muốn sản phẩm lên men chuẩn, phải biết cách căn nhiệt độ, thời gian ủ, độ ẩm, và cả độ dày của lát thịt. Làm thịt chua phải kiên nhẫn và sạch sẽ tuyệt đối’, bà Tin chia sẻ.

Không chỉ được người dân trong tỉnh ưa chuộng, nhiều du khách từ các tỉnh, thành khác khi biết đến thịt chua Lâm Tin đều tỏ ra thích thú với món ăn dân dã này. Thịt chua ngon nhất khi ăn cùng lá sung, lá đinh lăng, chấm với tương ớt. Vị chua nhẹ từ thịt lên men hòa với vị béo, thơm của thính, của dổi, vị cay của ớt tạo nên bản hòa tấu vị giác khó quên.

Thời gian qua, việc người dân mạnh dạn phát triển thịt chua theo hướng hàng hóa không chỉ giữ gìn được món ăn truyền thống, mà còn góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập và gắn phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa bản địa.

Đồng chí Bùi Văn Khánh, Chủ tịch UBND xã Lạc Sơn, tỉnh Phú Thọ cho biết: ‘Hiện xã có gần 10 hộ làm thịt chua, trong đó có một số cơ sở như Lâm Tin, Tuấn Linh đã đạt quy mô hộ sản xuất chuyên nghiệp. Xã định hướng hỗ trợ thêm về quảng bá, bao bì, truy xuất để xây dựng sản phẩm đặc trưng của địa phương, khuyến khích các hộ kinh doanh phát triển, mở rộng quy mô sản xuất’.

Trong dòng chảy hội nhập, không ít món ăn truyền thống bị lãng quên, thịt chua Lâm Tin là một ví dụ đẹp về cách một gia đình nông dân có thể gìn giữ hồn ẩm thực Mường, vừa làm kinh tế, vừa giữ lại một mảnh ký ức cho thế hệ sau. Mỗi miếng thịt lên men không chỉ là món ăn, mà còn là câu chuyện về sự bền bỉ, khéo léo và tình yêu quê hương lặng lẽ mà sâu đậm, như chính tính cách của người Mường ở vùng Mường Vang.

Với chủ đề “Văn hóa ẩm thực và cuộc sống tương lai”, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Hong Kong và Macau đã giới thiệu và quảng bá ẩm thực vùng miền của đất nước tại Hội chợ sách Hong Kong lần thứ 35. Sự kiện này đang diễn ra tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm Hong Kong, thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn đọc.

Hội chợ có sự tham gia của hơn 770 nhà triển lãm. Hội chợ sách Hong Kong lần thứ 35, do Hội đồng Phát triển thương mại Hong Kong (HKTDC) tổ chức, không chỉ là một sự kiện về sách mà còn là một lễ hội văn hóa thường niên cho người dân và khách du lịch. Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Hong Kong và Macau đã tham gia vào sự kiện này với mục tiêu quảng bá văn hóa, danh lam thắng cảnh và ẩm thực Việt Nam.

Thông qua việc trưng bày và giới thiệu các cuốn sách về văn hóa, du lịch và ẩm thực Việt Nam, Tổng Lãnh sự quán hy vọng mang đến cho độc giả và khách tham quan một cái nhìn toàn diện về bức tranh phong cảnh và ẩm thực của Việt Nam. Các cuốn sách được giới thiệu không chỉ đơn thuần giới thiệu về các món ăn mà còn lồng ghép những câu chuyện về nguồn gốc, ý nghĩa văn hóa, cách chế biến truyền thống và những vùng đất sản sinh ra món ăn đó.

Điều này đã khiến người xem cảm thấy hấp dẫn và muốn khám phá ngay lập tức. Qua đó, góp phần lan tỏa ẩm thực Việt đến với người dân Hong Kong và bạn bè quốc tế. Trong những ngày diễn ra hội chợ, gian hàng của Tổng Lãnh sự quán Việt Nam đã thu hút đông đảo khách tham quan ghé thăm, tìm hiểu về các điểm đến và ẩm thực Việt Nam.

Họ cũng tranh thủ check-in với chiếc nón lá Việt Nam, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của Việt Nam. Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Hong Kong, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Hong Kong và Macau, bà Lê Đức Hạnh, cho biết hội chợ sách năm nay là cơ hội để Tổng Lãnh sự quán Việt Nam quảng bá du lịch Việt Nam.

Hội chợ năm nào cũng thu hút đông đảo người dân, đặc biệt là các gia đình đến tham quan. Nhiều người Hong Kong đã đến thăm và yêu thích du lịch Việt Nam. Sách, đặc biệt với chủ đề ẩm thực của năm nay, trùng hợp với thế mạnh của Việt Nam, với các món ăn đã có tên tuổi trên bản đồ ẩm thực thế giới.

Theo Tổng Lãnh sự Lê Đức Hạnh, hội chợ cũng là cơ hội để thúc đẩy ẩm thực Việt Nam tại Hong Kong. Tại Hong Kong hiện có nhiều nhà hàng Việt Nam, từ kinh doanh các món ăn đường phố tới trung, cao cấp. Tuy nhiên, phân khúc nhà hàng cao cấp còn ít, phân khúc bình dân vẫn còn nhiều dư địa để phát triển, nhất là sau khi nhiều người Hong Kong đã biết thêm về món Việt khi đi du lịch Việt Nam.

Bà Lê Đức Hạnh cho rằng để phát triển hơn nữa ẩm thực Việt Nam tại Hong Kong, Tổng Lãnh sự quán mong rằng cộng đồng người Việt Nam tại Hong Kong sẽ đoàn kết, đồng hành tổ chức sự kiện giới thiệu nhà hàng, món ăn Việt Nam tinh túy, nghiên cứu tạo thuận lợi cho việc nhập khẩu vào Hong Kong những nguyên vật liệu chuẩn chế biến món ăn Việt Nam, thúc đẩy việc làm của đầu bếp Việt Nam giỏi tay nghề tại Hong Kong.

Tổng Lãnh sự Israel tại Hong Kong và Macau, ông Amir Lati, cho biết Israel và Việt Nam có mối quan hệ tốt đẹp trong các lĩnh vực thương mại, công nghệ và nông nghiệp. Ông đã đến Việt Nam vài lần và đã thưởng thức một số món ăn, đặc biệt ấn tượng với món bánh mì.

Bánh mì Việt Nam rất ngon và nổi tiếng. Ông Amir Lati cho biết bánh mì Việt Nam cũng đang phát triển nhanh chóng ở Israel nhờ nguyên liệu tươi ngon, tốt cho sức khỏe và cà phê Việt Nam cũng rất nổi tiếng. Sản phẩm Báo ảnh của Thông tấn xã Việt Nam cũng thu hút sự quan tâm của nhiều bạn đọc tại hội chợ sách năm nay.

Với mục tiêu thông tin đối ngoại, chuyên mục ẩm thực trên Báo ảnh thường được thiết kế và in ấn rất tỉ mỉ, đẹp mắt. Các bài viết kịp thời phản ánh các sự kiện ẩm thực, xu hướng mới, hoặc các món ăn theo mùa. Trong khuôn khổ hội chợ sách năm nay, em Nguyễn Hạnh Phương, kỷ lục gia “Người viết truyện giả tưởng bằng tiếng Anh nhỏ tuổi nhất Việt Nam”, tác giả Bộ truyện song ngữ Anh-Việt “Biệt đội ngôi sao: Cuộc tìm kiếm sức mạnh vĩ đại” đã đưa bộ sách của mình giới thiệu với người yêu sách tại Hong Kong.

Hội chợ sách Hong Kong năm nay dự kiến thu hút 1 triệu khách tham quan trong 7 ngày liên tiếp. Hội chợ sẽ kết thúc vào ngày 22/7. Ý nghĩa văn hóa của hội chợ sách đã vượt xa những giao dịch sách đơn thuần. Nhiều năm qua, Hội chợ sách Hong Kong không chỉ là thước đo cho ngành xuất bản mà còn là lễ hội văn hóa thường niên cho người dân và khách du lịch.

Mức tiêu thụ bình quân đầu người của hội chợ sách năm 2024 là 912 HKD (khoảng 116 USD), tăng 4,6% so với mức bình quân 872 HKD năm 2023. Hội chợ sách cũng thu hút đông đảo khách du lịch Trung Quốc đại lục và quốc tế, trở thành cửa sổ văn hóa để quảng bá sức mạnh mềm của Hong Kong.

Giữa mùa Hè nóng nực tháng Bảy, hội chợ sách một lần nữa trở thành tâm điểm văn hóa của Hong Kong khi độc giả chen chúc nhau giữa biển sách và tại đây, độc giả không chỉ lật giở từng trang sách mà còn xem cả những câu chuyện mà thành phố Hong Kong đang tiếp tục viết.