Xu hướng gia đình một con đang ngày càng trở nên phổ biến trên quy mô toàn cầu, đặc biệt tập trung tại các quốc gia phát triển như Singapore, Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại Singapore, số liệu thống kê gần đây cho thấy tỷ lệ phụ nữ lựa chọn chỉ có một con đã tăng đáng kể từ 17,3% vào năm 2005 lên 25,1% vào năm 2024. Sự gia tăng này phản ánh một sự chuyển biến rõ ràng trong cách tiếp cận về việc lập gia đình và nuôi dưỡng thế hệ tương lai.
Các chuyên gia xã hội học nhận định rằng áp lực thực tế đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn đến xu hướng này. Những yếu tố như chi phí sinh hoạt cao, quỹ thời gian hạn hẹp và sự thay đổi trong hệ giá trị được cho là nguyên nhân chính khiến nhiều cặp vợ chồng quyết định chỉ có một con. Với việc đảm bảo chất lượng cuộc sống và sự quan tâm dành cho con cái là tối ưu, nhiều phụ huynh lựa chọn tập trung nguồn lực vào một người con thay vì mở rộng gia đình. Điều này không chỉ đảm bảo sự phát triển toàn diện cho con cái mà còn giúp các bậc phụ huynh giảm bớt gánh nặng tài chính và thời gian trong việc nuôi dưỡng một gia đình lớn.
Tuy nhiên, xu hướng gia đình một con cũng đặt ra những thách thức không nhỏ, đặc biệt đối với các xã hội đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số như Singapore. Ở đó, tỷ lệ người trong độ tuổi lao động trên mỗi công dân từ 65 tuổi trở lên đang có xu hướng giảm dần. Điều này làm dấy lên mối quan ngại về việc duy trì sự cân bằng trong hệ thống an sinh xã hội và hỗ trợ người cao tuổi trong tương lai.
Các chuyên gia lão khoa chỉ ra rằng trong quá khứ, nhiều người thường xem con cái như một hình thức đầu tư cho tuổi già của họ. Tuy nhiên, hiện nay, nhận thức của nhiều người đã thay đổi. Với việc ý thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc chủ động chuẩn bị cho giai đoạn cuối đời, nhiều cá nhân đang dần nhận ra rằng họ cần phải có kế hoạch cụ thể để giảm bớt gánh nặng cho con cái trong tương lai. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu áp lực lên hệ thống y tế và an sinh xã hội mà còn góp phần xây dựng một xã hội già hóa tích cực, nơi mọi người có thể tận hưởng tuổi già một cách thoải mái và ý nghĩa hơn.
